Wicked problems wat maakt het nu zo ingewikkeld!?
Wicked Problems, ook bekend als ongestructureerde problemen, zijn problemen die zich kenmerken door hun extreme complexiteit en het ontbreken van direct voor de hand liggende oplossingen. Deze problemen zijn niet alleen lastig te overzien, maar het is vaak ook moeilijk te bepalen waar te beginnen.
Dit komt onder andere omdat veel factoren invloed hebben op het probleem. Een probleem (wicked of niet) ontstaat zelden in een vacuum maar vaak binnen een systeem in een grotere context.
Wicked Problems variëren van lichte Wicked Problems (WP light) tot zeer zware (super WP’s). Neem bijvoorbeeld de klimaatcrisis, een super Wicked Problem waarbij wereldwijde samenwerking van individuen, organisaties en overheden cruciaal is.
De Complexiteit van Wicked Problems
Wat maakt een Wicked Problem dan zo anders dan een ‘normaal’ of ‘standaard’ probleem? Er zijn meerdere onderzoeken (van o.a. Rittel en Webber 1973) en modellen die dit formuleren.
De belangrijkste punten zijn volgens ons:
- Veelvoudige Oorzaken: Wicked Problems hebben vaak meerdere oorzaken en kunnen gezien worden als symptomen van onderliggende problemen. Hierdoor is het lastig om focus te houden.
- Definitie uitdaging: Het formuleren van een duidelijke probleemdefinitie is een uitdaging bij Wicked Problems.
-
Instabiliteit: Wicked Problems zijn vaak instabiel en kunnen onvoorspelbaar en snel veranderen.
-
Onvoorziene Gevolgen: Het ondernemen van acties om een Wicked Problem aan te pakken, kan onverwachte gevolgen hebben, zelfs het probleem verergeren.
-
Geen Ultieme Oplossing: Door de complexiteit en veelheid aan factoren is er geen enkele ultieme oplossing voor Wicked Problems.
-
Sociale Complexiteit: Wicked Problems zijn sociaal complex en vereisen de betrokkenheid van meerdere partijen, personen, organisaties en overheden.
-
Uniekheid: Elk Wicked Problem is uniek, waardoor voortbouwen op bestaande kennis en ervaringen moeilijk is.
Wicked Problems in Organisaties
Niet alleen wereldwijde, super Wicked problems zijn uitdagend. Ook binnen organisaties kunnen zich specifieke, iets minder complexe Wicked Problems voordoen. Denk aan veranderende bedrijfsstrategieën, stakeholdermanagement of gerichte innovatievraagstukken. Make Day erkent dat bedrijven op diverse schaalniveaus met Wicked Problems worstelen, van klimaatvriendelijke beleidsvoering tot digitalisering en veranderende systemen.
Werken aan Wicked Problems
Ondanks hun complexiteit kunnen Wicked Problems kunnen we gelukkig weldegelijk met Wicked Problems aan de slag. Dit doen wij door onderzoek, experimenteren, het implementeren van nieuwe strategieën allemaal gebaseerd op principes van Design Thinking en Systeemdenken.
Nieuwsgierig, in de volgende blog gaan we hier dieper op in!
